Các Kitô hữu Chính thống mừng lễ Giáng sinh

Năm nay Lễ Giáng sinh của Giáo hội Chính thống Copt được đánh dấu bằng nỗi lo lắng và tình đoàn kết với những người anh em Công giáo tại Ai Cập, trong các ngày thứ Sáu 06 và thứ Bảy 07/01/2017.

Một Giáng sinh bình yên ở Bêlem, tang tóc ở Cairo

Cũng như những người anh em Chính thống ở Nga, Ukraina, Georgia, Hy Lạp ... nhiều Kitô hữu Chính thống giáo ở Trung Đông cử hành lễ Giáng sinh vào ngày 7 tháng Giêng, theo lịch Julianô.

Tại Bêlem thuộc Bờ Tây sông Jordan, hàng ngàn Kitô hữu theo truyền thống Đông phương đã cùng với Thượng phụ Chính thống Hy Lạp Theophilos III tham dự cuộc rước, sau đó là Thánh lễ tại Vương cung thánh đường Giáng sinh, ngôi nhà thờ được xây dựng ở chính nơi Chúa Giêsu sinh ra, theo truyền thống Kitô giáo.

Các Kitô hữu theo truyền thống Đông phương mừng lễ Giáng sinh vào ngày 7/1 thay vì ngày 25/12, do sự khác biệt giữa lịch Julianô và lịch Grêgôrianô. Các lễ hội Giáng sinh của phương Tây thu hút nhiều khách hành hương từ khắp nơi trên thế giới vào tháng Mười Hai, nhưng phần lớn các Kitô hữu Palestine theo nghi thức Đông phương.

Cao điểm của lễ Giáng sinh là Thánh lễ nửa đêm cử hành ở Vương cung thánh đường với hàng ngàn tín hữu tham dự. Một số người đến từ những nơi rất xa, như John Mawal, linh mục Chính thống từ Australia; cha cho biết mình rất ấn tượng về ngày “hết sức đặc biệt” này: “Ở Australia, có lẽ đây là điều bạn chẳng bao giờ thấy được trong đời”.

Lo lắng ở Cairo

Trong khi đó tại Ai Cập, lễ Giáng sinh của người Copt lại đầy vẻ lo lắng vì cuộc tấn công đẫm máu gần đây vào một nhà thờ ở Cairo. Ngày 11.12.2016 vừa qua, cuộc tấn công tự sát -do nhóm Hồi giáo quá khích Daech nhận trách nhiệm- nhằm vào cuộc cử hành phụng vụ đông đảo ở Nguyện đường Thánh Phêrô và Thánh Phaolô, sát cạnh Nhà thờ chính toà Thánh Marcô của Giáo hội Chính thống Copt, làm 28 người chết.

Vụ tấn công đã gây ra mối lo lắng sâu xa trong thiểu số người Copt, vốn vẫn còn là cộng đồng Kitô giáo lớn nhất ở phía Đông (10% trong tổng số 92 triệu người Ai Cập). “Chẳng ai thấy vui gì trong ngày lễ này, tôi không làm bánh và tôi vừa mới dọn dẹp lại. Tôi thấy lo sợ mỗi khi một trong ba đứa con của tôi rời khỏi nhà”, một bà mẹ 47 tuổi nói với AFP. Bà bảo hai đứa con gái giấu thánh giá đeo ở cổ để “tránh bị tấn công”.

Lễ Giáng sinh tại Nhà thờ chính toà Thánh Marcô của Giáo hội Chính thống Copt

Nỗi lo sợ của người Copt đã trở lại vì vụ sát hại một người Copt ở Bắc Alexandria, làm nghề buôn rượu, vào hôm thứ Hai 2.11.2016; người này đã bị một người đàn ông cắt cổ, dường như vì những động cơ tôn giáo.

Tất cả các nhà thờ đã được yêu cầu tăng cường thiết bị an ninh: lắp đặt các cổng dò kim loại cũng như các rào cản để ngăn việc đậu xe ở các khu vực chung quanh, và các túi xách bắt buộc phải được khám xét.

Một Kitô hữu cho biết mình đã bị khám xét để chắc chắn không mang thuốc nổ trong người khi đi vào nhà thờ ở Alexandria. Ông nói thêm rằng ông đã bị các hướng đạo sinh ở nhà thờ theo dõi trong suốt Thánh lễ và đã bị chụp hình nhiều lần.

Bất chấp tất cả những chuyện ấy, rất đông các tín hữu vẫn đến nhà thờ Thánh Maria ở Bắc Cairo để cầu nguyện. ÔngSaïd Saadallah, đã ngoài 70, nói rằng: “Người Copt thấy mình bị thách đố từ khi xảy ra vụ tấn công vào tháng Mười Hai. Số tín hữu đã tăng thêm và các buổi cầu nguyện cũng vậy”.

Adel Ishak, một kế toán viên 30 tuổi, thú nhận: “Lúc nào tôi cũng sợ mình sẽ là nạn nhân tiếp theo, nhưng cuối cùng tôi đã vượt qua được cảm giác này và tôi lại đến nhà thờ”; anh có một con nhỏ và anh quen biết ba trong số các nạn nhân của vụ tấn công hồi tháng Mười Hai.

Cha Rafic Greiche, người phát ngôn của Giáo hội Công giáo ở Ai Cập, giải thích trên Đài phát thanh RCF: “Bầu khí kém vui hơn so với các năm trước, và có phần nặng nề vì những người chết vì đạo trong vòng một tháng qua. Các tín hữu lo sợ, nhưng điều đó không ngăn được họ đến nhà thờ. Từ một tháng nay, mỗi Chúa nhật, họ đều cho thấy mình không chịu khuất phục trước khủng bố”.

Sau vụ tấn công xảy ra ngày 11 tháng Mười Hai, người Công giáo Copt đã hủy các lễ hội tổ chức vào dịp Giáng sinh, để bày tỏ tình liên đới với gia đình của các nạn nhân và với Giáo hội Chính thống Copt. Tuy vẫn giữ các cử hành phụng vụ vào tối 24 và sáng 25, nhưng các tín hữu Công giáo, đứng đầu là các Thượng phụ, đã quyết định sẽ tham gia vào các cử hành của Chính thống giáo, để tỏ tình liên đới và cùng nhau cầu nguyện cho hoà bình trong nước.

Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sissi đã dự Lễ Giáng sinh tại Nhà thờ chính toà thánh Marcô ở Cairo do Đức Thượng phụ Tawadros II, Giáo chủ Giáo hội Chính thống Copt, cử hành. Trong sứ điệp Giáng sinh -được dịch ra 17 thứ tiếng- Đức Thượng phụ Tawadros đã tưởng nhớ đến các nạn nhân của vụ tấn công này. Ngài kêu gọi hãy không ngừng “chiêm ngắm trời cao” để đón nhận được “sự bình an của vị Vua hoà bình” và trở nên “người xây dựng hoà bình”. “Ai cứ mãi nhìn mặt đất, thì chỉ tìm kiếm bạo lực, chiến tranh và khủng bố”.

Ngài nói thêm: “Thật là điều tốt đẹp, khi chúng ta bước vào năm 2017. Số 7 trong chữ Ả Rập (٧) nhìn giống như đôi cánh tay giơ lên trời, như một người nâng tay lên chiêm ngắm và tìm kiếm bầu trời. Nếu bầu trời hiện diện trong cuộc đời của một người, nam cũng như nữ, thì đời sống người ấy sẽ trở thành một cuộc đời đầy thành công”.

(Céline Hoyeau, La Croix)

Minh Đức