Con đường hòa giải của Huynh đoàn Thánh Piô X còn xa vời
Hồi cuối tháng 12-2012, Giám mục Bernard Fellay, Bề trên tổng quyền Huynh đoàn Thánh Piô X đã có bài phát biểu dài hai giờ đồng hồ tại Học viện Đức Mẹ Núi Carmel thuộc Huynh đoàn, ở New Hamburg, Ontario, Canada.
Tại buổi nói chuyện, giám mục Fellay cho biết đã nhận được “đủ thứ” thông điệp từ Vatican gửi đến trong các năm qua nhằm tìm cách đưa Huynh đoàn trở về hiệp thông trọn vẹn với Giáo hội.
Giám mục Fellay nói giới chức hàng đầu của Vatican bảo với ông đừng vì những tuyên bố chính thức của Vatican mà nản lòng, bởi những tuyên bố này không thể hiện những cảm xúc thật sự của Đức giáo hoàng Bênêđictô XVI.
Văn phòng báo chí Tòa Thánh đã từ chối bình luận những phát biểu của giám mục Fellay. Văn phòng trung ương Huynh đoàn Thánh Piô X tại Thụy Sĩ cũng không trả lời thư điện tử của Catholic News Service đề nghị bình luận những phát biểu của vị giám mục đứng đầu Huynh đoàn.
Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã từng đưa ra một loạt nội dung thảo luận về tín lý với Huynh đoàn Thánh Piô X hồi năm 2009, đồng thời giải vạ tuyệt thông cho bốn giám mục thuộc Huynh đoàn vốn đã được tấn phong mà không do ĐTC bổ nhiệm, cũng như bày tỏ hy vọng Huynh đoàn sẽ quay về, hiệp thông trọn vẹn với Giáo hội.
Năm 2011, Vatican đã gửi cho những người đứng đầu Huynh đoàn bản “Tiên đề giáo lý” để ký kết, trong đó nêu rõ những nguyên tắc và tiêu chí cần thiết nhằm bảo đảm lòng trung thành với Giáo hội và những giáo huấn của Hội Thánh. Vatican cho biết các vị lãnh đạo cần phải ký bản tiên đề để tiến đến việc hiệp thông trọn vẹn.
Nhưng giám mục Fellay cho biết ông không ngừng nói với Vatican những nội dung của tiên đề không thể chấp nhận được, nhất là việc phải chấp nhận Thánh lễ mới và công đồng như đã được diễn tả trong sách Giáo lý Hội Thánh Công giáo.
Vatican không công khai bản tiên đề nhưng nói “bản tiên đề nêu một số nguyên tắc tín lý và tiêu chí giải thích giáo lý Công giáo cần thiết để bảo đảm sự trung thành” đối với giáo huấn của Giáo hội, bao gồm giáo huấn của Công đồng Vatican II và dành chỗ cho “thảo luận hợp pháp” về “những giải thích cá nhân hoặc những thể thức hiện hành trong các văn kiện của Công đồng Vatican II và huấn quyền kế tiếp” của Giáo hội.
Giám mục Fellay nói ĐTC Bênêđictô XVI đã viết thư cho ông, nhấn mạnh để hiệp thông trọn vẹn, Huynh đoàn phải chấp nhận huấn quyền là vị thẩm phán quyết định điều gì là truyền thống, chấp nhận Công đồng là thành phần toàn vẹn của truyền thống và chấp nhận Thánh lễ hiện thời là hợp lệ và hợp pháp.
Giám mục Fellay nói: “Dù chúng tôi chấp nhận một số điểm của Công đồng”, cũng như bác bỏ một số điều, Huynh đoàn vẫn có quyền nói rằng “Công đồng có những sai lầm” và “canh tân Thánh lễ là điều tai hại”. Vì thế, “Huynh đoàn sẽ không chấp nhận hòa giải, nếu hòa giải có nghĩa là không còn được phát biểu như vậy nữa”.
Cũng trong bài phát biểu tại Học viện Đức Mẹ Núi Carmel, người đứng đầu Huynh đoàn Thánh Piô X đã gọi người Do Thái là “kẻ thù của Giáo hội, đồng thời nói “sự ủng hộ Công đồng Vatican II” của những nhà lãnh đạo Do Thái giáo đã “cho thấy Vatican II là việc của họ, chứ không phải của Giáo hội”.
Giám mục Bernard Fellay cho biết những người phản đối mạnh mẽ việc nhìn nhận về phương diện giáo luật của Rôma đối với Huynh đoàn Thánh Piô X là “những kẻ thù của Giáo hội, gồm: người Do Thái, hội Tam điểm, những người theo chủ nghĩa hiện đại”.
Giám mục Fellay nói những người này là những người “ở ngoài Giáo hội, trong nhiều thế kỷ qua đã thù nghịch với Giáo hội”, đã kêu gọi Vatican buộc Huynh đoàn phải chấp nhận Công đồng Vatican II.
(Biên dịch từ Carol Glatz, CNS, 4-1-2013)