Tìm hiểu Đạo giáo (24)
(tiếp theo)
Một số lễ mừng quan trọng khác là những lễ nào?
Các tín đồ Đạo giáo mừng các ngày đặc biệt dành cho Ba Viên chức mà TTCĐTH gọi là Thuấn, Nghiêu, và Vũ (Shun, Yao, và Yu), vào rằm tháng Giêng, tháng Bảy, và tháng Mười âm lịch. Ngày của họ tuần tự có liên hệ với trời, đất, và nước. Ví dụ, Viên thiên chức, Thuấn, có cấp bậc cao nhất và vẫn rất được ưa chuộng ở Đài Loan. Viên thủy chức, Vũ, nổi tiếng là đã cứu thế giới khỏi lụt lội. Ba vị thần Đạo giáo kể như đứng đầu các thần được gọi là Ba Vị Tiên Khởi. Ngày lễ mừng họ cũng trùng hợp với ngày của Ba Viên chức, tuần tự, hai vị đầu trùng hợp với Lễ hội Đèn Lồng và lễ Vu Lan của TTCĐTH.
Các tập tục và lễ nghi
Những người cúng bái thực hiện các nghi thức nào tại đền của Đạo giáo và TTCĐTH?
Một trong những nghi lễ quan trọng và dễ thực hành nhất tại đền thờ là dâng hương. Người cúng bái mua ba cây nhang tại cửa hàng ở ngay đền thờ rồi đốt lên, vái, sau đó cắm vào lư hương đặt ở bàn thờ chính hay bất kỳ bàn thờ phụ nào. Ngoài ra còn có những hình thức cúng vái khác như khấn nguyện, dâng lễ vật, đốt tiền giả, v.v… Việc cúng bái có thể dưới hình thức cá nhân hay theo nhóm.
Thiền có là hình thức quan trọng trong Đạo giáo và TTCĐTH không?
Những hình thức biểu lộ lòng sùng một nổi bật trong TTCĐTH có xu hướng hướng ngoại hơn và kinh nguyện mang tính cầu khẩn. Các nguồn tài liệu cổ và sau này của Đạo giáo, mô tả nhiều cách thiền nhằm giúp thiền giả hướng nội. Quả thế, Thiền Tông (Chan) Phật giáo, tiền thân của Thiền Nhật Bản, dường như đã vay mượn khá nhiều từ Đạo giáo. Thiền giả “ngồi và lãng quên”, tiến hành “cuộc chay tịnh tâm linh”. Các giai đoạn chính trong kỹ thuật thiền của Đạo giáo như sau: Trước tiên thiền giả tĩnh an thể xác bằng cách ngồi tĩnh tại và hít thở chậm, đều để tập trung tư tưởng, tiến vào giai đoạn lãng đãng để đi vào ‘sự chay tịnh tâm linh”. Sau cùng, thiền giả đánh mất mọi cảm quan về chính mình và đạt được sự kết hợp với Đạo.
Cách thức cúng bái tại nhà của tín đồ Đạo giáo?
Tại gia đình, tín đồ Đạo giáo thực hiện nhiều nghi thức mà họ thường thực hiện ở đền thờ. Điện thờ tại gia là phiên bản thu nhỏ của điện thờ ở đền chùa, có hình tượng thần thánh, bình hương, v.v… Nhiều người Trung Hoa bắt đầu một ngày bằng việc dâng hương lên thần địa của gia đình.
(còn tiếp)
John Renard
Tri thức tôn giáo qua các vấn nạn và giải đáp, NXB Tôn giáo, 2005, tr.442-444.
---------------------------------------