Quo Vadis? (Giải Viết Văn Đường Trường 2016)

(Truyện được viết theo thông tin trong Tân và sử liệu về Thánh Phê-rô khi trốn khỏi Rome vào khoảng thời gian từ năm 64-67, gặp Chúa hiện ra trên đường, hiểu được Thánh ý Chúa nên quay trở lại Rome, bị giam trong ngục và chịu đóng đinh ngược, tử đạo)

Màn đêm đã buông xuống quảng trường Campodoglio, đồi Palatino xa xa chìm dần trong sương đục. Dưới ngục Mamertina, một người đàn ông râu tóc xoắn, trán cao cương nghị đang ngồi tựa vào vách đá, lặng thinh ngắm mảnh trăng xanh xao yếu ớt qua ô cửa nhỏ trên cao. Bên phải ông, một người lính gác ngồi xếp bằng, lưng hơi cúi xuống, bưng chiếc bình sành rót đầy bát nước, kính cẩn mời người đàn ông.

- Thưa cha, vì sao cha đã đi khỏi rồi lại quay trở về thành?

Người đàn ông nhìn anh lính gác, ánh mắt nhanh nhẹn và hiền từ.

- Processus, sao ngươi muốn biết?

- Con muốn biết sức mạnh nào đã đưa cha quay lại đây, chấp nhận chịu tống giam đày đoạ trong nhà ngục kinh khủng này, và có thể phải chịu chết.

- Không. Ta không phải về đây để chịu chết. Ta về đây để được sống.

- Đây là nơi nào cha biết chứ. Làm sao như vậy được, thưa cha?

Người đàn ông mỉm cười, đặt tay lên vai người lính gác.

- Processus, ngươi đang chết mà tưởng đang sống, ngươi có cõi sống đời đời mà ngươi lại nghĩ rằng đó là cõi chết.

Người lính gác tròn xoe mắt ngạc nhiên, sững sờ.

- Đã nhiều lần ta nói với ngươi về Thiên Chúa của chúng ta. Ta đã được cùng ăn, cùng ở trên khắp nẻo đường rao giảng với Người. Ta đã chứng kiến phút giây Người bị bắt, bị đóng đinh và chịu chết trên cây thập giá. Người đã chiến thắng thần chết và sống lại, hiện ra giữa anh em chúng ta. Ta đã ngẩng trông Người bay về Nước Trời, nơi có sự sống vĩnh hằng Người hứa ban cho chúng ta đời sau. Ta đã đi cùng trời cuối đất để làm chứng về điều đó. Biết bao lần ta nói cho ngươi hay, ngươi vẫn chưa hiểu sao?

- Thưa cha, con vẫn còn nghi ngại…

- Điều gì? Ngươi nói đi.

- Thưa cha, con là kẻ chuyên đi bách hại những người như cha. Bàn tay con đã vấy máu, làm sao con có thể…

- Processus, ta hỏi ngươi. Ngươi có tin kính Thiên Chúa duy nhất, toàn năng, Đấng tạo thành trời đất, muôn vật hữu hình và vô hình không?

Người lính gác ngục tên Processus gật đầu:

- Thưa cha Petrus, con tin.

- Ngươi có tin kính Đức Giêsu Kitô, Con Một Thiên Chúa, Chúa chúng ta, đã chịu khổ hình và mai táng, đã sống lại từ cõi chết và đang ngự bên hữu Đức Chúa Cha không?

- Thưa cha, con tin.

- Vậy ngươi có tin Thiên Chúa luôn giàu lòng thương xót ngươi không?

Processus ngước nhìn người đàn ông tên Petrus, lắp bắp:

- Nhưng con là kẻ có tội…

- Vậy theo ngươi, Chúa xót thương ai?

- Thưa cha, chắc chắn phải là những người trong sạch, liêm chính.

- Không, ngươi sai rồi. Chúa chỉ xót thương những con người tội lỗi, những kẻ phản Chúa, dối Chúa như ta và ngươi. Chính vì nhân loại này ngập chìm trong tội lỗi, không lối thoát, nên Đức Jesus, Con Một Thiên Chúa mới phải xuống thế gian này ban cho chúng ta một con đường cứu độ, con đường đi đến sự sống đời đời.

- Sao cha lại là một kẻ tội lỗi như con được?

Petrus ngước nhìn gợn mây mong manh lơ đãng từ từ trôi qua ô cửa ngục. Mảnh trăng đang hắt vào chút ánh sáng dịu dàng lên những phiến đá lạnh ẩm ướt. Chợt có tiếng xích sắt kéo lê trên nền gạch khô khốc xa xa vọng lại, tiếng lách cách mở cửa, rồi tất cả lại chìm vào màn đêm tĩnh lặng.

- Ta không chỉ là một kẻ tội lỗi bình thường. Ta còn phản bội chối bỏ Đức Chúa của ta đến ba lần chỉ trong vài canh giờ…

Người lính gác hết sức ngạc nhiên, chờ đợi Petrus nói tiếp.

- Trong bữa ăn tối cuối cùng của Đức Jesus với anh em ta, Ngài đã nói trước với ta rằng ta sẽ chối bỏ Ngài đến ba lần trước khi gà gáy sáng. Lúc ấy, làm sao ta tin được. Ta một mực phủ nhận điều đó, còn hùng hồn khẳng định lòng trung thành của ta. Ngài chỉ mỉm cười nhân hậu. Ngài cũng đã nói sẽ có một trong số người anh em ta, môn đệ của Ngài, vì những đồng tiền vàng mà phản bội giao nộp Ngài cho quân dữ. Tất cả các anh em ta, Ngài đều biết rõ sẽ bỏ Ngài mà chạy trốn trong giờ phút ấy.

Petrus cầm bát nước uống một hớp, giọng xúc động:

- Ngài biết rõ vậy, nhưng Ngài vẫn bỏ dỡ bữa ăn tối mà quỳ mọp xuống rửa chân cho từng môn đệ, kể cả kẻ sẽ phản bội giao nộp Ngài. Ngươi có can đảm tưởng tượng một ngày nào đó hoàng đế Nero của đế quốc La Mã này sẽ quỳ mọp xuống rửa chân cho ngươi không?

Processus lắc đầu quả quyết:

- Không đời nào, thưa cha.

- Vậy mà Thiên Chúa của ngươi, là Vua trên tất cả các vị vua, đã quỳ mọp xuống rửa chân cho anh em chúng ta. Thiên Chúa đã làm một việc của những kẻ đầy tớ dành cho chủ mình. Ngươi có biết tại sao không?

- Thưa cha, con không thể nào hiểu nổi.

- Tất cả chỉ vì Lòng Thương Xót của Chúa, đã chịu hạ mình, quên mình, và hơn hết đã tự hiến mình, như Chiên Vượt Qua chịu sát tế để giải thoát nhân loại. Không phải giải thoát dân Chúa khỏi kiếp nô lệ thể xác, mà giải thoát con người khỏi ách nô lệ của tâm hồn. Không phải giải thoát ra khỏi đất Ai cập như xưa, mà Chúa giải thoát chúng ta khỏi vương quốc ma quỷ. Thiên Chúa đã quỳ mọp để rửa chân cho các môn đệ, cho những kẻ tội lỗi, không phải chỉ để rửa sạch bàn chân lấm lem bụi đường. Chúa muốn rửa sạch chúng ta khỏi thói kiêu ngạo, ích kỷ vốn có của con người. Ai cũng muốn nâng mình lên, muốn ở trên kẻ khác, muốn được phục vụ. Nhưng Thiên Chúa đã hạ mình xuống, như một kẻ tôi tớ để phục vụ chúng ta. Chúa muốn rửa sạch chúng ta khỏi thói ham mê hưởng thụ, ham mê vật chất, nô lệ cho tiền bạc. Judas, người anh em đáng thương của ta, cũng vì ba mươi đồng bạc mà phản bội Chúa. Nhưng Ngài vẫn rửa chân cho Judas. Chúa cũng muốn rửa sạch cho chúng ta lòng hận thù oán ghét lẫn nhau, để biết chia sẻ yêu thương nhau. Chúa là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho các môn đệ. Vậy tại sao chúng ta không thể yêu thương rửa chân cho nhau. Judas bán Chúa. Ta đã chối Chúa. Tất cả các anh em ta đều bỏ chạy lo lấy thân khi Chúa sa vào tay quân dữ. Nhưng Thiên Chúa xót thương chúng ta, rửa chân chúng ta, lấy yêu thương đáp lại và xóa bỏ hận thù.

Người lính gác chợt thảng thốt:

- Cha ơi, giờ con mới hiểu vì sao chúng con đã bắt bớ cha, hành hạ đánh đập cha, nhưng cha vẫn vui cười nói lời tha thứ và cầu nguyện cho con…

- Này Processus, ngươi phải biết rằng ta đã phải bội Chúa của ta đến ba lần, nhưng Thiên Chúa đã ban ơn hoán cải cho ta, cho ta nhận biết được Lòng Thương Xót của Ngài là vô hạn. Ta có thù ghét Chúa, xúc phạm đến Chúa, phản bội Chúa, nhưng chỉ cần ngươi có lòng hối cải ăn năn, phó thác trông cậy vào Lòng Chúa Thương Xót, ngươi sẽ được tha thứ, được yêu thương. Vì như ta đã nói với ngươi, Lòng Chúa Thương Xót chỉ dành cho những kẻ tội lỗi như ta, như ngươi.

Petrus ngừng lại, vẻ thẫn thờ, chừng như những câu chuyện dĩ vãng vừa thức dậy lại khiến ông bàng hoàng, chua xót. Bát nước đã cạn. Người gác ngục lại bưng chiếc bình sành lên rót đầy cho ông.

- Vậy còn ông Judas bán Chúa đã ra sao?

Petrus lắc đầu, thở dài:

- Ôi Judas Itscarios đáng thương… Sau khi bán Chúa, chứng kiến Chúa bị nhục hình và chịu đóng đinh, lương tâm của Judas đã được đánh thức. Ông ta ăn năn hối hận, nhưng lại thất vọng về mình. Ông ta đã không tin vào Lòng Thương Xót của Chúa, không tin vào sự thứ tha của Chúa đối với những kẻ có tội. Ông ta không đủ can đảm để đi đến Thánh Giá, thăm hầm mộ Chúa và gặp lại các anh em trong nhóm Mười hai. Judas đáng thương tưởng rằng chỉ có một cách duy nhất để giải thoát tội lỗi, và đã treo cổ tự tử chết. Trong khi tất các môn đệ của Đức Jesus đều là những kẻ phản bội Ngài, kẻ cách này, kẻ cách khác, nhưng vẫn bền bỉ tin vào Lòng Chúa Thương Xót, đã trở lại. Sau cùng, tất cả chúng ta đã được gặp Chúa Phục Sinh, đã được Ngài thứ tha mọi lỗi lầm yếu đuối, và rao giảng trên khắp các nẻo đường thế gian, làm chứng nhân cho công cuộc cứu độ nhân loại của Ngài.

Người lính gác lắng nghe từng lời Petrus trong nỗi xúc động mỗi lúc một trào dâng. Cây giáo bên cạnh đã được vứt bỏ lăn lóc ra xa từ lúc nào, lẻ loi trong một góc tối. Người lính hoàn toàn thinh lặng, như đang chìm trong suy nghĩ riêng, đến lúc Petrus khẽ hỏi:

- Này anh lính, anh đã hiểu vì sao ta quay lại nhà ngục này rồi phải không?

Processus ngẩng lên, giọng nghẹn ngào:

- Thưa Cha, có phải Lòng Thương Xót của Chúa đã gọi cha về lại đây? Để cha không phải hèn nhát trốn chạy, phản bội lại con đường Chúa đã đi. Cha muốn theo chân Đức Jesus, đứng giữa bầy quỷ dữ chúng con, và bằng yêu thương nhẫn nhục, thậm chí cả cái chết, cha muốn đem Tin mừng Chúa cứu độ để rao giảng, cảm hoá thành Rome này, như cha làm chứng cho Chúa Phục Sinh tại các vùng Jerusalem, Antiokia, Samari…

- Ôi Processus, vì đâu ngươi đã thoát khỏi nơi tối tăm, và nhìn thấy ánh sáng trong chốn ngục tù này. Quả thật Đức Jesus đã gọi ta quay về đây. Ta đã tưởng kế hoạch trốn khỏi Rome của ta tuân theo ý Chúa, được Chúa giúp sức. Nhưng không. Trên con đường Appia gần cửa Capena, Đức Jesus đã hiện ra, oằn vai lầm lũi lê từng bước nặng nhọc vác Thánh Giá đi về phía Rome. Ta đã được mở mắt để nhìn thấy Ngài. Ta đã được Thần Khí giúp mở lời. Quo Vadis, Domine? Thưa Thầy, Thầy đi đâu? Thầy đi đâu cho con theo với. Chúa đã đáp, ta vào Rome để chịu đóng đinh thêm lần nữa. Thánh ý của Chúa đấy. Thánh Ý Chúa khác với ý muốn của loài người chúng ta. Thiên Chúa có kế hoạch của Thiên Chúa. Ta phải vâng phục. Ta đang vui sướng hạnh phúc vì được vâng phục Chúa, vì được đi theo Chúa vào Rome.

- Cha có thể phải chịu đóng đinh mà chết, thưa cha, vì cha không phải là dân thành Rome.

- Điều đó không vui sướng sao, Processus? Khi ta đang được đi theo con đường Đức Jesus đã đi. Ta chỉ là một tên ngư dân hèn mọn trên hồ Galile, đã được Chúa mời gọi theo Ngài, hàng chục năm nay, đến tận bây giờ. Và ta lại được Ngài cho đi theo về Rome, sửa soạn cho ta một cái chết vinh quang trên thập giá như Ngài, để làm rạng danh Thiên Chúa chúng ta. Ta đã được Lòng Thương Xót của Chúa ban cho ân sủng quá lớn lao này. Ta còn gì mong muốn hơn nữa, Processus?

- Thưa cha, vậy phải chăng con cũng đang cảm nhận được Lòng Chúa Thương Xót đổ tràn xuống con? Dù con chỉ là một kẻ tội lỗi, hèn mọn, và bàn tay con đã vấy máu của bao nhiêu người theo Chúa.

- Lòng Chúa Thương Xót luôn ở cùng con, dù con có thế nào. Con hãy mở lòng đón nhận, hãy lắng nghe tâm hồn con mách bảo, Processus.

- Thưa cha, con muốn được chung phần với cha. Con muốn được ơn cứu độ. Con xin được có lòng tin.

Petrus nhìn thẳng vào mắt người lính gác ngục. Trong giây phút ngắn ngủi ông cảm thấy sự hiệp thông thấu hiểu giữa hai người. Không khí như đọng lại trong khoảng khắc.

- Processus, ngươi sẽ phải chịu cực hình, tra tấn. Ngươi có thể phải chết.

- Con vui sướng lãnh nhận tất cả, thưa cha. Con xin được làm chứng về cha, về Lòng Thương Xót của Thiên Chúa chúng ta.

Đêm ấy, trong một buồng giam lạnh lẽo, dưới ánh trăng xanh dịu dàng hắt qua ô cửa ngục Mamertina, một người lính gác tù đã vất bỏ gươm giáo xuống đất, quỳ cúi đầu thành kính dưới chân một tù nhân. Người tù nhân hai tay xiềng xích nâng bình nước đã được thánh hoá, tưới lên đầu người lính gác, cất giọng trầm trầm đầy thần khí:

- Processus, ta rửa con. Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần.

Người lính gác cúi thấp đầu, chậm rãi đưa tay làm dấu Thánh giá, thưa:

- Amen.

Mã số: 16-138
Giải Viết Văn Đường Trường 2016, Bản tin 12