ĐHY Blase Cupich tại Nagasaki: “Không ai thắng trong cuộc đua vũ khí hạt nhân”
Trong Thánh lễ tưởng niệm các nạn nhân vụ thả bom nguyên tử tại Nagasaki nhân kỷ niệm 80 năm biến cố đau thương ngày 09 tháng 08 năm 1945, Đức Hồng y Blase Cupich, Tổng Giám mục Chicago (Hoa Kỳ), đã lên tiếng phản tỉnh sâu sắc về trách nhiệm đạo đức liên quan đến việc sử dụng vũ khí hạt nhân. Ngài khẳng định: “Chúng ta không thể tiếp tục duy trì cảm giác an ninh giả tạo dựa trên kho vũ khí hủy diệt.”
Hiện diện tại nơi từng hứng chịu thảm họa nguyên tử, vị Hồng y người Mỹ chia sẻ: “Tôi không chỉ hiện diện tại đây với tư cách là mục tử của Giáo hội Công giáo, mà còn là một công dân Hoa Kỳ. Và điều đó khiến tôi phải đối diện một cách trung thực với quyết định đã được đưa ra vào mùa hè năm 1945.”
Ngài nhấn mạnh rằng việc sử dụng bom nguyên tử tại Hiroshima và Nagasaki là một quyết định sai lầm sâu sắc, đi ngược lại nguyên tắc đạo lý của Giáo hội và luật pháp quốc tế, vốn đòi hỏi phải phân biệt rõ ràng giữa thường dân và các mục tiêu quân sự.
Một ký ức không thể xóa mờ
Trong bài giảng, Đức Hồng y Cupich đã dẫn chứng lịch sử và phân tích diễn biến tâm lý thời chiến. Ngài nhắc lại rằng quyết định ném bom khi ấy được Tổng thống Hoa Kỳ Harry Truman đưa ra một cách nhanh chóng và dứt khoát. Sự hậu thuẫn của công chúng Mỹ vào thời điểm đó gần như tuyệt đối.
Tuy nhiên, qua 80 năm, quan điểm xã hội đã thay đổi. Ngày nay, đa số người dân Mỹ không còn ủng hộ quyết định sử dụng bom nguyên tử như trước. Tuy nhiên, đáng tiếc là nhiều người vẫn sẵn sàng ủng hộ việc sử dụng vũ khí hạt nhân nếu cho rằng điều đó có thể giảm thương vong cho quân đội Mỹ. Đức Hồng y gọi đó là một thực trạng đáng lo ngại, cho thấy “ý thức luân lý về việc sát hại người vô tội vẫn chưa được thay đổi như nhiều người nghĩ.”
Tái khẳng định truyền thống luân lý chiến tranh chính nghĩa
Đức Hồng y nhấn mạnh rằng truyền thống luân lý chiến tranh chính nghĩa của Giáo hội không chỉ là lý thuyết dành cho các chiến lược quân sự, mà còn là công cụ giúp hình thành lương tri xã hội, trong đó bao gồm việc giáo dục người dân biết từ chối tư tưởng báo thù, thù hận, chủ nghĩa dân tộc và phân biệt chủng tộc.
Ngài nhắc đến khái niệm “giải trừ vũ khí toàn diện”– một cụm từ được khai triển từ cuộc họp do Bộ Phục vụ Phát triển Con người Toàn diện tổ chức tại Vatican năm 2017. Theo đó, giải trừ không thể chỉ giới hạn ở khí tài quân sự, mà phải bao gồm các chiều kích xã hội, kinh tế và sinh thái.
Đức Hồng y cũng nhắc lại lời của Đức Giáo hoàng Phanxicô rằng thế giới hiện nay vẫn “quá tin tưởng vào vũ khí hạt nhân để có được cảm giác an toàn giả tạo”. Ngài cảnh báo rằng chiến lược răn đe bằng đe dọa không thể kiến tạo hòa bình, mà chỉ dẫn đến tình trạng đối đầu vũ trang kéo dài và nguy cơ sụp đổ an ninh toàn cầu.
Trách nhiệm đặc biệt của Hoa Kỳ
Là quốc gia duy nhất từng sử dụng bom nguyên tử trong chiến tranh, và hiện đang sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn thứ hai thế giới sau Nga, Hoa Kỳ có trách nhiệm đặc biệt phải dẫn đầu nhân loại theo một hướng đi mới, hướng đến một trật tự quốc tế phi hạt nhân. Đức Hồng y kêu gọi Hoa Kỳ từ bỏ chính sách biệt lập và thúc đẩy đối thoại ngoại giao về giải trừ vũ khí, khởi đầu với việc cắt giảm kho hạt nhân giữa Hoa Kỳ và Nga – hai cường quốc đang sở hữu hơn 10.500 đầu đạn trong tổng số khoảng 12.300 trên toàn thế giới.
Hành động từ lương tâm tập thể
Đức Hồng y Cupich bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các những người sống sót sau vụ ném bom nguyên tử như những nhân chứng mang tính ngôn sứ cho hòa bình trong suốt nhiều thập kỷ. Ngài nhấn mạnh rằng xây dựng nền văn hóa hòa bình và giải trừ vũ khí toàn diện không thể chỉ phó thác cho các chính trị gia hoặc quân đội, mà đòi hỏi trách nhiệm công dân, đặc biệt tại các quốc gia dân chủ, nơi tự do ngôn luận và hành động được bảo vệ.
Ngài kết thúc bài giảng với lời mời gọi của Đức Giáo hoàng Lêô XIV: “Chúng ta phải cố gắng tránh mọi hình thức sử dụng vũ khí và tìm kiếm đối thoại qua các phương tiện ngoại giao. Chúng ta hãy cùng nhau làm việc để tìm ra giải pháp.”
Vatican News
Nguồn: vaticannews.va/vi