Suy niệm Phúc Âm

Các môn đệ chỉ làm được những gì liên quan đến việc loan báo Nước Trời, như chữa mọi bệnh hoạn tật nguyền và trừ quỷ (Mt 10). Họ chỉ làm được phép lạ khi người bệnh có lòng tin, và khi việc họ làm nằm trong ý định của Thiên Chúa. Những thừa tác viên của Giáo Hội nhiều khi thấy mình bất lực trước sự dữ. Chúng ta cần xin Chúa thêm cho ta đức tin để có thể chuyển được những đồi núi nơi lòng con người hôm nay.

Chẳng thể nào yêu mến và phục vụ lại không gắn liền với việc từ bỏ mình. Có khi từ bỏ một định kiến hay tự ái, một quyền lợi hay ảnh hưởng riêng, cũng khó như một hy sinh mạng sống. Vác thập giá của mình là vác gánh nặng của bổn phận mỗi ngày, vác yếu đuối của người anh em mỗi ngày, vác cuộc đời mình mỗi ngày. Thầy Giêsu đòi chúng ta vác thập giá của mình mà theo Thầy cho đến chết. Vì Thầy là Con Thiên Chúa, vì Thầy đã lấy lại được sự sống, nên chúng ta tin tưởng vác thập giá bước đi sau Thầy.

Cám dỗ tránh con đường hẹp của khổ đau, nhục nhã, thất bại, khó nghèo là cám dỗ muôn thuở mà Thầy Giêsu và anh Phêrô đã trải qua, cũng là cám dỗ muôn thuở của Giáo hội mọi thời. Làm thế nào để chúng ta nghĩ như Thiên Chúa, chứ không như thế gian, chọn sự ngu dại của Thập Giá hơn là sự khôn ngoan người đời (x. 1 Cr 1, 25)?

Chúng ta được làm người là để được biến hình. Cuộc biến hình diễn ra mãi cho đến ngày nhắm mắt. Nhờ nghe lời Ðức Giêsu và sống như Ngài mà thân xác, khuôn mặt, trái tim ta được biến đổi. Cuộc đời người Kitô hữu phải có khả năng tỏa sáng, nhờ sống như Con Cha và thực sự trở thành Con.

Các kinh nghiệm môn đệ vừa trải qua thật kinh khủng và gần gũi với ta. Buồn bực, sợ hãi, căng thẳng, bình an, nghi ngờ, chới với, hạnh phúc. Đời Kitô hữu là một chuỗi những kinh nghiệm như thế. Chúng ta tưởng Chúa bỏ rơi, Chúa vắng mặt, Chúa là ma làm ta sợ hãi. Đơn giản Chúa là Thầy biết cách làm ta trưởng thành qua kinh nghiệm. Cuối cùng chúng ta sẽ nhìn nhận: “Quả thật Thầy là Con Thiên Chúa” (c. 33).

Đức Giêsu đã phải bẻ năm cái bánh cho mười hai môn đệ. Các môn đệ cũng phải bẻ ra để trao cho đám đông. Nếu họ cứ giữ cho mình thì năm cái bánh sẽ mãi chỉ là năm cái bánh. Bẻ ra và trao đi không làm người ta trở nên nghèo, nhưng trở nên dư dật. Nếu bạn dám trao hết cho Ngài mọi sự bạn có, thì thế giới sẽ được no đủ. Phép lạ bánh hóa nhiều mãi mãi xảy ra khi ta chia sẻ qua tay Giêsu. Hôm nay Thầy Giêsu vẫn mời chúng ta: Các con hãy cho họ ăn.

Thời nay người ta dạy cho nhau nhiều cách làm giàu ở đời. Còn Đức Giêsu dạy ta cách làm giàu trước mặt Thiên Chúa, bằng việc làm nghèo đi tài sản của mình. “Hãy bán tài sản của mình đi mà cho người nghèo, để từ đó có được kho tàng trên trời” (Lc 12, 33; 18, 22). Chỉ ai có kho tàng trên trời mới thật là người khôn. Chúng ta chỉ đem được tình yêu qua bên kia thế giới.

Làm sao chúng ta có can đảm nhận ra mình sai lầm và dừng lại? Làm sao chúng ta không bị cuốn từ tội này sang tội khác? Rút lại một lời hứa có khi còn khó hơn giữ lời hứa ấy. Hêrôđê là người bị nô lệ bởi nỗi sợ, sợ Gioan, sợ dân, sợ quan khách… Đúng hơn là ông sợ mất chính mình, sợ người ta nghĩ xấu về mình. Có những lúc chợt tỉnh ngộ, tôi vẫn ngần ngại không muốn nhận mình sai. Tôi không dám nhận lỗi, vì tôi muốn mình vẫn đúng. Xin Chúa đưa tôi ra khỏi cơn mê muội của tôi.

Mỗi con người là một mầu nhiệm mà ta phải khám phá mãi. Có những mầu nhiệm lớn ẩn trong lớp áo tầm thường. Dân làng Nadarét đã không nhận ra hồng phúc mà họ đang hưởng. Chúng ta cũng cần được giải thoát khỏi những cái biết hẹp hòi, để thấy mình hạnh phúc khi sống với người khác gần bên.

Thời nay chúng ta không thích nghĩ đến những chuyện bị coi là xa xôi, như chuyện tận thế, chuyện Thiên Chúa phán xét và luận phạt. Chúng ta thích sống yên ổn với một Thiên Chúa nhân hậu vô cùng, đến độ có vẻ như hỏa ngục chỉ là chuyện viển vông để dọa con nít. Nhưng dù sao cũng không tránh được ngày cỏ lùng bị tách khỏi lúa, cá xấu bị tách khỏi cá tốt, kẻ bất lương bị tách khỏi người lành. Cuối cùng Nước Trời sẽ không còn chút bóng dáng của sự dữ, và Thiên Chúa sẽ là mọi sự cho mọi người (1 Cr 15, 28).

Khi nói Nước Trời là kho báu bền vững, Ðức Giêsu là viên ngọc quý đích thực, chúng ta lại thấy đó là cái gì mơ hồ, xa xôi, ít lôi cuốn, thậm chí không có thật. Chính vì thế chúng ta thường ngần ngại khi từ bỏ, dè sẻ, nuối tiếc khi phải hy sinh cho Chúa.
 

Trong bài Tin Mừng hôm nay, khuôn mặt Maria khá nổi bật. Chúng ta dễ thấy là Thầy Giêsu nghiêng về cô em hơn. Mácta đón Thầy vào nhà trong tư cách là chị. Còn Maria sau đó là người tiếp Đức Giêsu. Maria thanh thản, lặng lẽ ngồi bên chân Thầy để lắng nghe. Còn chị Mácta thì ngược lại. Hẳn là chị phải xuống bếp ngay để lo bữa ăn. Cuộc viếng thăm của Thầy Giêsu và các môn đệ là khá bất ngờ. Làm sao để đãi một số vị khách như thế? Đó là mối lo chính đáng của chị Mácta.
 

Khi ăn những tấm bánh thơm, chẳng ai thấy men, vì men đã thành bánh rồi. Nhưng không có men thì cũng chẳng có bánh. Đức Giêsu dùng dụ ngôn này để nói về Nước Trời. Khởi đầu chỉ là một số lượng nhỏ bé, nhưng với thời gian sẽ gây được một ảnh hưởng lớn lao và tốt lành.

Một thách đố lớn đối với đức tin của người Kitô hữu đó là sự thinh lặng của Thiên Chúa. Gặp cơn cùng khốn, con người cầu cứu Ngài nhưng không nghe thấy tiếng đáp lại. Người lành bị trù dập, kẻ vô tội bị hàm oan, nỗi đau khổ thể xác tinh thần vây bọc lấy đời người. Con người quằn quại, rên xiết, gào thét, nổi loạn. "Chúng tôi tố cáo Thiên Chúa vì Ngài vắng mặt."

Như các môn đệ xưa, các Kitô hữu ngày nay cũng là người có phúc. Chúng ta được thấy, được nghe nhiều điều mà người khác không được. Ước gì chúng ta tìm được thứ ngôn ngữ thích hợp để ai cũng có thể nghe được và hiểu được sứ điệp cứu độ của Chúa.

Cơn cám dỗ về quyền uy, chức tước là cám dỗ muôn thuở cho mọi người. Các cộng đoàn Kitô hữu cứ phải xét mình mãi để khỏi rơi vào thói đời mà Đức Giêsu đã nghiêm khắc cảnh báo.

Như các môn đệ xưa, các Kitô hữu ngày nay cũng là người có phúc. Chúng ta được thấy, được nghe nhiều điều mà người khác không được. Ước gì chúng ta tìm được thứ ngôn ngữ thích hợp để ai cũng có thể nghe được và hiểu được sứ điệp cứu độ của Chúa.

Dụ ngôn trên đòi tôi xét lại thái độ nghe Lời Chúa, đòi tôi cải tạo lại mảnh đất lòng mình. Có biết bao gai góc, đá sỏi trong mảnh đất đời tôi. Có bao hạt giống bị mất mát vì tôi từ khước. Nếu tôi dám để cho một câu Lời Chúa tự do lớn lên thì đời tôi sẽ hoàn toàn thay đổi. Hôm nay, tôi được mời gọi đi gieo hạt. Nhưng trước hết, tôi cần được Lời Chúa biến đổi, cần hiểu sâu nhờ dám sống Lời Chúa tận căn. Xin Chúa giúp tôi tìm ra những lối gieo mới, để Lời Chúa sai trái hơn trong thế giới hôm nay.

Đời chúng ta nhiều khi như ngôi mộ, mất mát và trống vắng. Chúng ta đau đớn vì mất Chúa, mất những gì mình yêu quý xưa nay. Nhưng nếu ngôi mộ không trống thì làm sao có Tin Mừng phục sinh? Chỉ mong chúng ta tìm kiếm Chúa với rất nhiều tình yêu như chị Maria, vì biết mình sẽ gặp được điều quý hơn cái mình đã mất.

Làm thế nào chúng ta nhận ra những dấu lạ Chúa vẫn làm cho đời ta, để ta không đòi hỏi thêm dấu lạ nữa, nhưng mãn nguyện với những gì mình nhận được? Làm thế nào để chúng ta hạnh phúc vì vẫn được nghe giảng bởi chính Đấng còn hơn Giôna nữa, vẫn được tiếp xúc với Đấng còn khôn ngoan hơn vua Salômôn nữa?

Trên dặm đường rao giảng Tin Mừng, thỉnh thoảng Ðức Giêsu và các môn đệ gặp được một chỗ nghỉ chân chan chứa tình người. Mácta là chủ nhà đón tiếp Ðức Giêsu. Chị tất bật lo việc tiếp đãi nấu nướng, chị lo lắng trước bao việc phải làm ngay để có được một bữa ăn thịnh soạn hầu tỏ lòng kính trọng đối với vị khách quý. Trong khi đó cô em Maria lại vô tư và bình thản, ngồi dưới chân Chúa mà nghe Lời Người.

Chúng ta đã từng thấy một Đức Giêsu đầy uy quyền trong Bài Giảng trên núi và trong các phép lạ (Mt 6-9). Bài Tin Mừng hôm nay cho thấy một Đức Giêsu ở vào thế yếu. Khi biết nhóm Pharisêu tìm cách giết mình thì Ngài lánh đi (c. 15). Ngài đã lánh đi nhiều lần khi gặp chống đối và đe dọa. Ngài lánh đi khi nghe tin Gioan bị nộp, rồi bị giết (Mt 4, 12; 14, 13). Đức Giêsu không đối đầu với kẻ bách hại như Ngài đã dạy môn đệ (Mt 10, 23). Ngài chỉ đón lấy cái chết khi Cha muốn.

Đức Giêsu không có thái độ bất kính với ngày sabát. Nhưng Ngài là chủ ngày sabát, Ngài có quyền xác định điều gì được phép làm. Ngài thấy gánh nặng đè lên con người bởi những cấm đoán chi li, khiến con người ngột ngạt, mệt mỏi. Giữ Luật phải đem lại cho con người hạnh phúc, phải đi với lòng nhân. Giữ Luật mà cứng nhắc, thiếu lòng nhân, lòng bao dung, thì đó là thứ hy lễ Chúa không cần (Hs 6, 6). Thật ra không có sự đối nghịch giữa luật lệ với lòng nhân... 

Bài Tin Mừng hôm nay có 7 chữ tôi. Cái tôi hiền hậu và khiêm nhường của Đức Giêsu thu hút tôi mến Ngài. Chính tình yêu làm cho ách và gánh của Ngài trở nên êm nhẹ. Người ta thấy nặng nề khi bị áp lực phải giữ các luật lệ bên ngoài, nhưng lại dễ làm theo sự thúc đẩy của một tình yêu bên trong. Tự do hơn và vui tươi hơn, đó là điều ta cảm thấy khi sống cho Giêsu.

Bài Tin Mừng hôm nay là một lời nguyện tự phát của Đức Giêsu. Đó là một lời tạ ơn, một lời ngợi khen của Con dâng lên Cha. Đức Giêsu gọi Thiên Chúa bằng từ Abba thân thương gần gũi, nhưng Thiên Chúa ấy cũng là Đấng siêu việt ngàn trùng, Đấng quyền uy tối thượng, Chúa Tể cả trời đất (c. 25). Đức Giêsu ca ngợi Cha vì hành vi mặc khải của Cha cho con người. Cha có một kế hoạch cứu độ nhân loại qua Con của Cha là Đức Giêsu. Và Cha muốn vén mở kế hoạch đó cho con người biết. 

Lời giảng đầu tiên của Đức Giêsu là một lời mời sám hối (Mt 4, 17). Những phép lạ Ngài làm cũng là một lời mời tương tự. Phép lạ không phải chỉ là những biểu lộ của uy quyền và tình thương nhằm vén mở khuôn mặt của Thiên Chúa và của Con Ngài.
Phép lạ còn là lời mời gọi đổi đời, vì Nước Trời đã gần đến. Đức Giêsu quở trách các thành đã lần lữa không chịu sám hối, dù họ đã được chứng kiến phần lớn các phép lạ Ngài làm (c. 20).

Đức Kitô là ai mà đòi chúng ta phải đặt Ngài lên trên các thụ tạo như vậy, nếu Ngài không phải là hiện thân của chính Thiên Chúa? Đừng quên chính Ngài đã mất mạng sống mình vì tôi trước. Chỉ khi tôi đi qua tôi, nhờ đặt tôi và mọi sự thuộc về tôi dưới Đức Kitô, tôi mới có gì để lại cho đời, tôi mới giữ lại được mọi giá trị khác. Xin làm được điều thánh Biển Đức dạy: “Phải tuyệt đối không coi gì trọng hơn Đức Kitô.”

Người Samari bị dân Do Thái khinh miệt, nhưng họ có thể sống luật yêu thương cách tuyệt vời. Hôm nay vẫn có các Kitô hữu đi dự lễ về, nhưng sống xa lạ với đức ái Kitô giáo. Ước gì chúng ta đơn sơ và hồn nhiên hơn khi yêu.

Cha lo cho cả những sinh vật bé nhỏ, tưởng như vô giá trị. Chim sẻ là thức ăn rẻ tiền nhất vào thời Đức Giêsu. Tiền lương một ngày mua được ba chục con chim sẻ. “Thế mà không một con nào rơi xuống đất ngoài ý Cha” (c. 29). Cả đến sợi tóc của trên đầu chúng ta cũng được Thiên Chúa đếm (c. 30). Dù một sợi cũng được Thiên Chúa giữ gìn (Lc 21, 18). Chính vì thế người Kitô hữu được giải phóng khỏi những nỗi sợ đeo đẳng. Họ chẳng còn sợ ai, ngoài Thiên Chúa.

Các Kitô hữu sẽ còn bị bách hại đến tận thế. Họ không phải là những người thích tỏ ra mình anh hùng, đòi tử đạo. Nhưng họ là những người khiêm tốn, khôn ngoan, biết trốn đi thành khác khi bị bắt bớ ở thành này (c. 23). Chịu bách hại là điều nằm trong ơn gọi của người Kitô hữu, là cái giá phải trả để sống mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô. Ngay cả ở những quốc gia tây phương tự hào là có tự do tôn giáo, vẫn có những kiểu bách hại ngấm ngầm và tinh vi, khác với kiểu đòi bước qua thánh giá thời vua Minh Mạng, Tự Đức.