Sinh hoạt Liên tôn

Ngày 03.07.2025, Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã bổ nhiệm Đức cha Giuse Châu Ngọc Tri, Giám mục Giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng, cùng với 4 Hồng y và 17 Tổng Giám mục và Giám mục khác, làm thành viên của Bộ Đối thoại Liên tôn (Dicastero per il Dialogo Interreligioso). Đây là cơ quan của Tòa Thánh phụ trách thúc đẩy sự hiểu biết, hợp tác và tôn trọng giữa Giáo hội Công giáo và các tôn giáo ngoài Kitô giáo.

Ngày 29.05.2025, cuộc trao đổi Lần thứ tám giữa Phật giáo và Kitô giáo sẽ kết thúc sau những ngày tiến hành tại Phnom Penh, thủ đô Campuchia.
 

Kết thúc Hội nghị Phật giáo - Kitô giáo lần thứ XII, các Phật tử và các Kitô hữu cùng đưa ra một tuyên bố chung, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của các truyền thống tôn giáo, vai trò của giáo dục, cam kết giải quyết các nguyên nhân sâu xa của xung đột và trách nhiệm của các lãnh đạo tôn giáo và cộng đồng trong việc đưa ra con đường cụ thể hướng tới hoà bình.

Bộ Đối thoại Liên tôn của Toà Thánh tổ chức Hội nghị Phật giáo - Kitô giáo lần thứ VIII, tại thủ đô Campuchia, trong ba ngày, từ ngày 27 đến 29/05/2025. Cuộc gặp gỡ tập trung vào tôn giáo như một con đường dẫn tới hoà bình, hoà giải và kiên định.

Nhằm trang bị cho các lãnh đạo tôn giáo đối diện với các thách đố về đạo đức và xã hội, Bộ Văn hoá, Sở Tôn giáo và Trung tâm Cổ võ Đạo đức, đã tổ chức hội thảo liên tôn với chủ đề “Đào tạo các lãnh đạo tôn giáo để đối diện với những thách đố của xã hội hiện đại”.

Nhiều vị lãnh đạo tôn giáo, đại diện cho các tôn giáo đã hiện diện trong Thánh lễ khai mạc sứ vụ Phêrô của Đức Giáo hoàng Lêô XIV và tham dự buổi tiếp kiến Đức Giáo hoàng dành cho cac đại diện các tôn giáo. Các vị đã bày tỏ mong muốn cùng Đức Giáo hoàng tiếp tục việc đối thoại và dấn thân cho hòa bình, như Đức cố Giáo hoàng Phanxicô đã thực hiện.

Tiếp các Đại diện các Giáo hội và các cộng đoàn Giáo hội Kitô và các tôn giáo khác vào sáng thứ Hai ngày 19.05.2025, Đức Giáo hoàng nhấn mạnh sự hiệp nhất trong đức tin của các Kitô hữu và xem việc tái lập sự hiệp thông trọn vẹn và hữu hình giữa tất cả các Kitô hữu là một trong những nhiệm vụ chính của ngài. Ngài cũng khẳng định tiếp tục dấn thân của Đức Phanxicô trong hành trình đối thoại và đại kết. Ngài đề cao chứng tá của các lãnh đạo tôn giáo cho việc xây dựng hòa bình.

Tiến sĩ Boonchuay Doojai, cựu tu sĩ Phật giáo, học giả nổi tiếng và Chủ tịch Tổ chức Liên tôn Thái Lan mô tả cuộc bầu chọn Đức Giáo hoàng Lêô XIV – Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên – là khoảnh khắc mang tính biểu tượng sâu sắc đối với thế giới.

Nhân dịp Đại lễ Vesak 2025 – Phật lịch 2569, Bộ Đối thoại Liên tôn gửi đến quý Phật tử sứ điệp với chủ đề: “Phật tử và Kitô hữu trong cuộc đối thoại giải thoát cho thời đại chúng ta”. Sau đây là toàn văn bản dịch Việt ngữ của Sứ điệp do Văn phòng Đối thoại Đại kết và Liên tôn trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam thực hiện.

Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Năng – Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam – đã đến Việt Nam Quốc Tự vào sáng ngày 11.05.2025, để viếng thăm và gửi lời chúc mừng Đại lễ Phật đản Phật lịch 2569 (Vesak Liên Hiệp Quốc 2025) đến chư tôn đức Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh.

Với sự ra đi của Đức Giáo hoàng Phanxicô, thế giới đang suy tư về một triều Giáo hoàng được đánh dấu bằng những hoạt động dũng cảm, bao gồm cả thế giới Hồi giáo, bắt nguồn từ tình huynh đệ, sự khiêm nhường và dấn thân sâu sắc đối với hòa bình.

Các phong trào Hồi giáo ôn hoà ở Indonesia bày tỏ sự thương tiếc trước sự qua đời của Đức Giáo hoàng, nhấn mạnh ngài là một nhân vật “uy tín” không chỉ đối với các tín hữu Công giáo mà cả với các tín đồ của các tôn giáo khác. Ở Pakistan, các lãnh đạo Hồi giáo ca ngợi Đức Giáo hoàng Phanxicô là “tiếng nói mạnh mẽ của hoà bình, tình huynh đệ và hiệp nhất”.

Phát biểu tại Hội nghị thường niên của các Đại sứ các nước, diễn ra tại thủ đô Budapest của Hungary, Đức Tổng Giám mục Richard Gallagher, Ngoại trưởng Tòa Thánh, nói rằng các chia rẽ tôn giáo cũng ảnh hưởng đến các bên trong các cuộc xung đột. Tuy nhiên, các đại diện tôn giáo có thể trở thành “một công cụ mạnh mẽ cho sự hòa giải và thống nhất”, vì họ có thể đưa ra một loại đối thoại mà “chủ nghĩa thực dụng chính trị đơn thuần không thể đạt được”.

Nhân dịp đầu tháng Ramadan năm 1446 H. / 2025 A.D., Bộ Đối thoại Liên tôn gửi đến Anh Chị Em Muslim một sứ điệp với chủ đề: “Kitô hữu và người Muslim: điều chúng ta mong muốn cùng nhau trở thành”. Sau đây là toàn văn bản dịch Việt ngữ do Văn phòng Đối thoại Đại kết và Liên tôn trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam thực hiện.

Vào ngày 25.02.2025, các học giả, các lãnh đạo tôn giáo và sinh viên đã tập trung tại Đại học Công giáo Atma Jaya Indonesia để tham dự hội thảo và thảo luận về cuốn sách có tựa đề “Salve Peregrinans Spei!” (Xin chào người hành hương hy vọng). Sự kiện này được tổ chức nhằm suy tư về chuyến viếng thăm của Đức Giáo hoàng Phanxicô tại Indonesia và khám phá các chủ đề về đối thoại liên tôn, khoan dung và công bằng xã hội.

Các nhà sư Phật giáo tại một ngôi chùa ở thủ đô Colombo của Sri Lanka đã tự phát tổ chức một nghi lễ đặc biệt, được gọi là “puja”, để tỏ lòng tôn kính và cầu nguyện cùng Đức Phật ban sức khỏe cho Đức Giáo hoàng và giúp ngài sớm bình phục.

Từ khi Đức Giáo hoàng nhập viện với tình trạng sức khỏe nguy kịch, không chỉ các tín hữu Công giáo mà cả các cá nhân và tín đồ của các tôn giáo khác và các nhà lãnh đạo thế giới cũng gửi lời chúc tốt đẹp và cầu nguyện cho sự hồi phục của ngài. Họ là những người cảm động trước những cử chỉ liên tôn mà Đức Giáo hoàng đã thực hiện trong suốt triều đại giáo hoàng của ngài.

Sáng 24.01.2025, Đức Giáo hoàng bổ nhiệm ĐHY Koovakad, người Ấn Độ, làm Tổng trưởng Bộ Đối thoại Liên tôn kế nhiệm ĐHY Ayuso Guixot, qua đời vào tháng 11 năm ngoái.

Vào đầu tuần lễ này, Đức Giáo hoàng đã tiếp phái đoàn Phật giáo Mông Cổ, do Đức Hồng y Giorgio Marengo, Phủ doãn Tông tòa Ulaanbaatar, dẫn đầu. Ngài nói: “Trong bối cảnh thiên tai và xung đột do con người gây ra, Năm Thánh mời gọi chúng ta hướng tới mục tiêu chung: xây dựng một thế giới hòa bình hơn, thúc đẩy sự hòa hợp giữa các dân tộc với ngôi nhà chung”.
 

Tiếp phái đoàn Hồi giáo Bektashi đến từ Albania, ngày 16.01.2025, Đức Giáo hoàng nói “đối thoại liên tôn có một vai trò độc đáo trong việc xây dựng tương lai hòa giải, công lý và hòa bình mà các dân tộc trên thế giới, và đặc biệt những người trẻ rất mong đợi”.

Ngày 09.01.2025, tại thủ đô Áo, Tuyên bố “Các tôn giáo vì hoà bình” đã được ký bởi Đức Hồng y Christoph Schönborn, rabbi trưởng Jaron Engelmayer, và Chủ tịch cộng đoàn Hồi giáo ở Áo, Ümit Vural. Mục đích của Tuyên ngôn là tái khởi động lời mời gọi chung sống hoà bình và lặp lại lời lên án mọi hình thức phân biệt đối xử và đe doạ đời sống tôn giáo.

Islam là một trong ba tôn giáo độc thần có đông tín hữu trên thế giới. Theo ước tính của Pew, tính đến năm 2020, có 1.907.110.000 người muslim, chiếm 24,9% dân số thế giới và nhiều thứ hai sau Kitô giáo. Hai hệ phái Islam lớn nhất là Sunni (từ 75-90%) và Shia (từ 10-20%). Nam Á là nơi tập trung đông tín đồ Hồi giáo nhất (31%, chủ yếu thuộc ba nước Pakistan, Ấn Độ và Bangladesh).

Ngày 09.12.2024, các lãnh đạo của các Giáo hội và cộng đồng Giáo hội ở Aleppo, Syria, đã có cuộc gặp gỡ thứ hai với các đại diện của các nhóm vũ trang đã nắm quyền kiểm soát thành phố của Syria. Đức cha Antoine Audo, Giám mục Công giáo Canđê của Aleppo, chia sẻ với hãng tin Fides rằng hiện tại các nhóm Hồi giáo dường như không muốn áp đặt các thay đổi và điều kiện lên đời sống các Giáo hội.

Ngày 01.12.2024 vừa qua, các vị lãnh đạo Phật giáo và Công giáo ở Thái Lan đã tập trung tại chùa Phật Nằm ở thủ đô, để tưởng nhớ cuộc đời và di sản của Đức cố Hồng y Tổng trưởng Bộ Đối thoại Liên tôn Miguel Ángel Ayuso Guixot, qua đời ngày 25/11 vừa qua, hưởng thọ 72 tuổi.

Trong diễn văn trước các tham dự viên “Hội nghị Tất cả Tôn giáo”, Đức Giáo hoàng nói rằng chân lý cơ bản chung giữa tất cả các tôn giáo đó là: “là con cái của một Thiên Chúa, chúng ta phải yêu thương và tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng sự đa dạng và khác biệt trong tinh thần huynh đệ và hòa nhập, và chăm sóc lẫn nhau cũng như chăm sóc Trái đất, ngôi nhà chung của chúng ta”. 

Gặp gỡ phái đoàn quốc tế những người theo Đạo Giaina, được phiên âm tiếng Việt là Đạo Kỳ Na, nhân các cuộc gặp gỡ do Học viện Kỳ Na học tại London tổ chức để nghiên cứu về các vấn đề liên quan đến sự đa dạng và hòa nhập, Đức Giáo hoàng đã khuyến khích những nỗ lực chung vì tình liên đới và hòa bình.

Gặp gỡ phái đoàn của Hội đồng Hòa bình Hoàn vũ, bao gồm những người trẻ, vào sáng ngày 25.11.2024, Đức Giáo hoàng khen ngợi sự dấn thân của Hội đồng cho chính nghĩa hòa bình ở Thánh Địa và chia sẻ với phái đoàn 3 điểm: (1) cần người trẻ trong công cuộc xây dựng hòa bình; (2) luôn tham gia đối thoại vì đó là công cụ chính của hoạt động này; và (3) đừng bao giờ mất hy vọng.

Sáng thứ Năm 21.11.2024, tại Phân khoa Thần học Cổ Nhuế của Đại chủng viện Thánh Giuse Hà Nội, trong khuôn khổ bộ môn Thần học Tôn giáo, cha giáo Fx Bảo Lộc cùng quý thầy lớp Thần IV – K23 đã có buổi gặp gỡ – toạ đàm với các đại diện Hội đồng Tinh thần Tôn giáo Baha’i khu vực Miền Bắc.
 

Thứ Ba 19.11.2024, trong khuôn khổ môn học Thần học Tôn giáo, 38 thầy Lớp Thần IV (Khoá XXIII) của Đại Chủng viện Thánh Giuse Hà Nôi đã có chuyến đi thực tế và toạ đàm đầy ý nghĩa tại Chùa Tam Chúc (Kim Bảng – Hà Nam), dưới sự hướng dẫn của cha giáo Phanxicô Bảo Lộc.

Sáng thứ Tư ngày 20.11.2024, gặp gỡ các tham dự viên Hội thảo chung lần thứ XII giữa Trung tâm Đối thoại Liên tôn và Liên văn hóa của Iran và Bộ Đối thoại Liên tôn của Tòa Thánh về chủ đề “Việc giáo dục giới trẻ là một thách đố đối với Hồi giáo và Kitô giáo”, Đức Giáo hoàng nhắc lại vai trò và chứng tá của ông bà trong việc giáo dục tôn giáo cho các thế hệ con cháu. Đây là một yếu tố chung của các truyền thống tôn giáo.