Thơ: Cuộc đời Thánh Cả Giuse
Thơ: Cuộc đời Thánh Cả Giuse (1)
“Có thể trở nên vĩ đại và được yêu mến mà không cần hiển hách, có thể đạt đến cao sang đích thực mà chẳng cần lẫy lừng, chứng nhân duy nhất cần cho ta là một lương tâm tốt lành.” (Gm. Bossuet, Bài tán tụng thánh Giuse)
***
Ngợi khen Thiên Chúa Ba Ngôi,
Đã thương sáng tạo đất trời xinh tươi.
Làm cho bùn đất thành người,
Giống hình ảnh Chúa đẹp ngời cao sang.
Tổ tông sống ở địa đàng,
Bình an hạnh phúc ngập tràn khôn vơi.
Thế nhưng chẳng chịu vâng lời,
Kiêu căng ăn trái, tội đời nặng mang.
Phải rời xa chốn địa đàng,
Làm ăn cực nhọc, sinh ngàn đau thương.
Thế nhưng Chúa chẳng coi thường,
Vẫn ban Lời hứa tỏ tường cho dân.
Vì yêu! Chúa chẳng phân vân,
Quan phòng ý định muôn phần nhiệm thay.
Đến khi đến đúng tháng ngày,
Lời xưa thực hiện chính ngay ở đời.
Giuse công chính tuyệt vời,
Cha nuôi Thánh Tử, bạn đời Nữ Trinh.
Thánh Vương dòng dõi uy linh, (2)
Rakhen, Giacóp – thân sinh của Người. (3)
Ba sao xuất hiện trên trời, (4)
Lạ thường dấu chỉ chính lời Chúa ban.
Ông Bà đức hạnh khôn ngoan,
Vâng theo huấn lệnh chu toàn luật riêng.(5)
Giuse đã được đặt tên, (6)
Dâng trong đền thánh trở nên đẹp lòng.(7)
Lớn lên nhân đức sạch trong,(8)
Quỷ ma quấy phá vẫn không được gì. (9)
Những ai trong lúc sinh thì,
Được Giuse giúp: kiên trì vững tin. (10)
Song Thân năm tháng giữ gìn,
Được về bên Chúa: ơn xin hoàn thành. (11)
Giuse kêu khấn Thánh Danh,
Từ Nagiarét rời thành quê xưa.
Salem: thánh ý Chúa đưa,
Hân hoan tiến bước sớm trưa hành trình. (12)
Trung thành giữ những giờ kinh,
Học nghề sinh sống, ân tình chẳng vơi.
Lắng nghe Thiên Sứ ngỏ lời,
Trở thành thợ mộc, sống đời xin vâng. (13)
Sứ Thần chỉ bảo Người rằng,
Trong nơi đền thánh: một Nàng Nữ Trinh, (14)
Maria rất đẹp xinh,
Đầy ơn Thiên Chúa phúc vinh tuyệt trần,
GioaKim – đức phụ thân,
Anna - thân mẫu muôn phần thanh cao,
Maria – ái nữ trao,
Khiết trinh hương ngát trọn vào Chúa Thiên.
Giuse nhận được Ý Trên,
Cùng dâng thanh khiết trung kiên một lòng.
Quỷ ma lợi dụng tấn công,
Đặt điều vu khống chuyện không cho Người. (15)
Giuse dâng Chúa muôn lời,
Xin ơn trợ giúp chuyện đời trắng đen.
Chúa thương đoái đến phận hèn,
Minh oan phải trái, quỷ bèn bỏ đi.
Sự đời phỉ báng khinh khi,
Giuse đón nhận gian nguy hiểu lầm.
Cậy tin vững chí bền tâm,
Xin ơn cứu rỗi quang lâm cho đời.
Giuse đúng tuổi ba mươi,
Kết hôn Trinh Nữ bạn đời trăm năm. (16)
Sáng trong hơn ánh trăng rằm,
Duyên hồng son sắt tình thâm nhiệm mầu.
Bồ câu tuyết trắng trên đầu,
Huệ thơm tỏa ngát hương sâu lạ thường. (17)
Giuse thuật lại tỏ tường,
Nhân lành ý Chúa xót thương loài người.
Salem: Hai Thánh chuyển dời,
Về Nagiarét – quê Người năm xưa. (18)
Gia đình đầm ấm sớm trưa,
Lời kinh thánh vịnh thân thưa ngọt ngào.
Quỷ ma dùng tiếng lao xao,
Mưu đồ làng xóm nói rao nặng lời. (19)
Maria nét đẹp ngời,
Giúp người vu khống xa rời tội khiên.
Giuse khao khát lỷ liên,
Ngôi Lời nhập thể cứu liền trần gian.
Maria đã cưu mang,
Ngôi Hai xuống thế đền vàng lòng thanh. (20)
Vui mừng! Đức Mẹ đi nhanh,
Viếng thăm chị họ: Việc lành giúp mau.
Giuse đưa đón trước sau,
Vì thương Đức Mẹ nhói đau lòng Người. (21)
Mười hai tuần cách xa xôi,
Bao là thương nhớ, chơi vơi, rã rời.
Về nhà gặp lại vui cười,
Quê Nagiarét chung lời thánh ca.
Cưu mang: chẳng thể nói ra,
Mẹ làm Thánh Cả bao là buồn đau.
Thai Nhi là bởi do đâu?
Giuse toan quyết trước sau xa rời.
Trong mơ, Thiên Sứ ngỏ lời,
Là do thánh ý Chúa Trời làm nên,
Thánh Thần ân sủng ngự trên,
Ngôi Lời nhập thể trong Đền Nữ Trinh.
Giuse dâng hết tâm tình,
Tạ ơn Thiên Chúa thiên đình xót thương.
Maria rất khiêm nhường,
Giuse công chính là gương rạng ngời.
Trước khi Con Chúa chào đời,
Hai Ngài vẫn sống tuyệt vời thanh cao.
Agúttô đã truyền rao,
Kiểm tra dân số người nào đã sinh,
Trở về nguyên quán của mình.
Bêlem một chuyến hành trình xa xôi. (22)
Khai hoa mãn nguyệt đến rồi,
Tìm nơi nhà trọ, than ôi! Chẳng còn!
Cư dân chẳng đón Chúa con,
Thì nơi hang đá vẫn còn trống không.
Sau khi vào được bên trong,
Hai Ngài cảm nghiệm quan phòng Ý Trên.
Giuse thắp sáng lửa lên,
Để cùng sưởi ấm giữa đêm lạnh lùng.
Đúng giờ rực rỡ không trung,
Ánh sao chiếu sáng, muôn trùng lung linh.
Hài Nhi nay đã hạ sinh,
Nằm trong máng cỏ thân hình đơn sơ.
Thánh Tử nay hóa trẻ thơ,
Thiên thần vang hát bái thờ chẳng ngơi,
“Vinh danh Thiên Chúa trên trời,
Bình an dưới thế cho người Chúa thương.”
Mục đồng vội vã lên đường,
Tìm nơi máng cỏ tỏ tường Thiên Nhan.
Tám ngày đúng luật truyền ban,
Cắt bì Con Trẻ, máu tràn đầu tiên. (23)
Hai Ngài kết hợp cùng liên,
Sẵn sàng tận hiến, ưu phiền gẫm suy.
Ba nhà đạo sỹ uy nghi,
Phương Đông xa thẳm: cũng đi kính thờ,
Vàng, hương, mộc dược cậy nhờ,
Xin ơn cứu thế vô bờ cho dân.
Bốn mươi ngày, ẵm Minh Quân,
Tiến vào đền thánh hiến dâng Con Đầu.
Một đôi chim gáy, bồ câu,
Năm đồng tiền sẵn mong cầu chuộc con. (24)
Simêon những mỏi mòn,
Hôm nay mãn nguyện chẳng còn mong chi.
Anna cùng nói tiên tri,
Hài Nhi thành cớ… Mẫu Nghi đau lòng.
Lấy ra lễ vật phương Đông,
Quý Ngài dâng cúng vào trong đền thờ. (25)
Hêrôđê hóa dại khờ,
Lệnh truyền giết hại trẻ thơ trong vùng.
Giuse tín thác kiên trung,
Vội đưa Đức Mẹ đi cùng Chúa Con.
Đến nơi Ai Cập, phố On, (26)
Gian nguy vẫn giữ sắt son thanh bần.
Trẻ Giêsu đã chung phần,
Hạ mình phụ giúp việc gần bên cha.
Nagiarét chốn phương xa,
Sứ thần loan báo Thánh Gia trở về.
Giuse lo lắng ê chề,
Vì vua kế vị trị quê hung tàn. (27)
Dù trong mọi sự nguy nan,
Thánh Gia phó thác muôn vàn tin yêu.
Giêsu phụ giúp sớm chiều,
Làm cây thập giá là điều đau thương. (28)
Đây là phương thế tỏ tường,
Cứu nhân độ thế chính đường Chúa đi.
Salem đền thánh huyền vi,
Thánh gia kính viếng lễ nghi giữ tròn.
Ba ngày đã lạc mất Con,
Tâm hồn Hai Thánh mỏi mòn ngóng trông.
Giữa nơi đền thánh uy phong,
Hai Ngài thấy Chúa ngồi trong quý thầy.
Xót xa Mẹ nói lời này,
Sao con cư xử điều này làm sao?
Giêsu thưa lại ngọt ngào:
Con lo bổn phận Trên Cao phán truyền.
Giuse chẳng tỏ ý riêng,
Âm thầm suy gẫm sự thiêng ở đời.
Giêsu tha thiết vâng lời,
Trở về quê sống trọn đời khôn ngoan.
Giuse nhân đức vẹn toàn,
Dù muôn gian khó vẫn tràn lòng tin.
Nhiệt thành chăm sóc giữ gìn,
Chúa Con, Trinh Nữ qua nghìn đau thương.
Giuse là chính tấm gương,
Lương tâm thanh thoát chẳng vương bụi trần.
Sinh thời đã được ở gần,
Chúa Con, Đức Mẹ muôn phần thánh thiêng.
Lìa đời chẳng vướng muộn phiền,
Bình an hạnh phúc nơi miền Chúa ban.
Lễ nghi an táng hỷ hoan,
Thi hài diễn phúc muôn vàn tỏa hương. (29)
Giuse công chính khiêm nhường,
Nhận vào sứ mạng tựa nương cho người. (30)
Linh hồn ai sắp lìa đời,
Thánh nhân phù trợ rạng ngời tốt xinh.
Giuse vui phúc thiên đình,
Vì được Con Chúa phục sinh rước về. (31)
Muôn dân trần thế mọi bề,
Đến cùng Thánh Cả chẳng về tay không.
Đoàn con chung ý một lòng,
Cậy trông yêu mến ước mong thiên đàng.
Hưởng nhan Chúa rất cao sang,
Cùng bên Thánh Cả vinh quang muôn đời.
Giuse M. Vũ Nhật Tân
Nguồn: hdgmvietnam.com
_______________________
Chú thích:
(1) Lấy thông tin từ sách: CUỘC ĐỜI THÁNH CẢ GIUSE
Nguyên tác: The life of Saint Joseph
Tác giả: Tôi tớ Chúa Maria Cecilia Baij, O.S.B
Ấn bản năm 1997
Do Huber Joseph Mark
NXB: The 101 Foundation, Inc. New Jersey
Nihil obstat 10.02.1997
Michael Cameron
Censor Deputatus
Archdiocese of Chicago
Imprimatur 10.02.1997
Most Rev. Raymond E. Goedert
Vicar General
Archdiocese of Chicago
Dịch giả: Matthia M. Ngọc Đính, CRM
Dệt thơ: Giuse M. Vũ Nhật Tân
(2) Thánh Giuse thuộc dòng dõi Thánh Vương Đavít
(3) Bà Rakhen là thân mẫu còn ông Giacóp là thân phụ của thánh Giuse
(4) Vào thời gian bà Rakhen mang thai thánh Giu-se thì trên nhà của ông bà có ba ngôi sao sáng chói ngoại thường. Qua dấu chỉ ấy, Thiên Chúa muốn tỏ ra Người đã tiền định thánh Giuse sẽ thiết lập một Tam Vị Dưới Thế và trở thành gia trưởng Thánh Gia.
(5) Luật cắt bì sau tám ngày con trẻ chào đời là lề luật và tập tục Do Thái
(6) Tên Giuse có nghĩa là tăng thêm (thăng tiến thánh thiện)
(7) Thánh Giuse là con trai đầu nên được dâng trong đền thờ và được chuộc lại đúng theo luật quy định.
(8) Cuộc đời của thánh Giuse luôn là nhân đức
(9) Ma quỷ tìm cách tấn công trẻ Giuse bằng nhiều cách nhưng thánh Giuse đã nhờ ơn Chúa mà chiến thắng
(10) Thiên Chúa đã tiền định cho thánh Giuse làm quan thầy các linh hồn hấp hối ngay khi còn tại thế.
(11) Khi thánh Giuse được 18 tuổi thì thân mẫu và thân phụ của thánh Giuse qua đời.
(12) Sau khi song thân qua đời, thánh Giuse kêu xin Thiên Chúa và nhận được thánh ý là hãy rời Nagiarét mà lên Giêrusalem, (Salem được dùng cùng nghĩa với Giêrusalem).
(13) Thiên thần cho thánh Giuse biết là Thiên Chúa muốn Ngài sống bình dị với nghề thợ mộc
(14) Thiên thần cho thánh Giuse biết là Đức Maria rất đẹp lòng Thiên Chúa. Mẹ đang phục vụ và được huấn luyện trong Đền Thờ.
(15) Ma quỷ đã làm rất nhiều cách để quấy phá thánh Giuse qua trung gian những người sống xung quanh thánh nhân như vu khống cho Ngài tội ăn cắp, chế giễu, đấm đá, sắp đặt một cuộc hôn nhân với một người không phải là Đức Maria.
(16) Thánh Giuse (khoảng 30 tuổi) kết hôn với Đức Maria (khoảng 14 tuổi)
(17) Mặc dù Đức Maria và thánh Giuse đã khấn hứa sống đời khiết tịnh, nhưng do tục lệ Do Thái thì mọi người đều phải kết hôn và vì thế đã có lệnh triệu tập các thanh niên thuộc dòng dõi vua Đavít về Đền Thờ để được chọn làm phu quân của Đức Maria. Để biết đích xác ai là người đã được Thiên Chúa tiền định làm hôn phu của Đức Maria, vị tư tế đề nghị trao vào tay mỗi ứng viên hợp lệ một cành cây khô, và mọi người sẽ cầu khẩn Thiên Chúa làm cho cành cây khô trong tay ứng viên đã được chọn trổ bông tươi xinh. Thế rồi, cành cây khô của thánh Giuse trổ đầy những bông hoa trắng tinh như tuyết, đồng thời tất cả mọi người hiện diện đều thấy một bồ câu trắng tinh như tuyết từ trời bay xuống đậu trên đầu thánh Giuse.
(18) Thiên Chúa tỏ cho Hai Thánh biết là Hai Thánh nên về Nagiarét sinh sống và Hai Thánh đã vâng lời, (Salem được dùng cùng nghĩa với Giêrusalem).
(19) Ma quỷ dùng những người hàng xóm để nói xấu Đức Mẹ và Thánh Giuse nhưng Đức Mẹ nhờ ơn Chúa mà làm cho người vu khống nhận ra lỗi lầm của họ.
(20) Thánh Giuse kêu xin Thiên Chúa ban Đấng Cứu Độ để cứu trần gian, chứ thánh Giuse chưa biết là Đức Mẹ cưu mang Ngôi Lời trong lòng của Mẹ; và Mẹ cũng không tỏ lộ việc cưu mang cho thánh Giuse biết, vì giải thích việc cưu mang cho thánh Giuse biết, là công việc của Thiên Chúa.
(21) Đức Mẹ đi viếng thăm bà Êlisabét. Thánh Giuse cùng đi với Đức Mẹ, sau đó thánh Giuse một mình trở về Nagiarét; còn Đức Mẹ thì ở lại giúp Bà Êlisabét khoảng ba tháng. Sau ba tháng, thánh Giuse đã quay lại và đưa Đức Mẹ trở về Nagiarét.
(22) Hoàng đế La Mã Augustus công bố sắc lệnh buộc mọi người dân thuộc quyền phải trở về nguyên quán của mình để kê khai sổ bộ và chính thức nhận là thần dân của đế quốc. Hai Thánh phải về Bêlem. Thực ra, Bêlem không phải là sinh quán của thánh Giuse, cũng không phải là sinh quán của thân phụ Ngài, nhưng là sinh quán của tổ tiên thân phụ Ngài và của thân mẫu Ngài
(23) Chúa Hài Nhi đã dâng giọt máu ấy cùng với những giọt nước mắt của Người lên Cha trên trời để đền tội của nhân loại.
(24) Sau khi dâng Chúa vào đền thờ cùng với một đôi chim gáy và một đôi bồ câu thì Hai Thánh dâng 5 đồng tiền để xin chuộc lại Hài Nhi (đây là luật).
(25) Hai Thánh đã lấy ra lễ vật Phương Đông để dâng cúng vào Đền Thờ
(26) Một số người cho rằng Thánh Gia đã đến thành Heliopolis, tức là tên Hy Lạp và La tinh của thành phố On, thủ phủ của miền hạ Ai Cập và là đền chính tòa của thần Ra, tức là thần mặt trời. Vị trí hiện nay của miền ấy là làng Mataryeh. Thánh Gia ở Ai Cập khoảng 6 năm, sau đó sứ thần loan báo để Thánh Gia trở về Nagiarét.
(27) Vua Akêlao (Archelau)
(28) Món đồ đầu tiên mà trẻ Giêsu đã làm là cây thập giá.
(29) Khi từ giã cõi đời này, thánh Giuse được 61 tuổi. Thi hài của Ngài đã được Chúa Giêsu, Đức Mẹ cùng với một số người đạo đức đưa tiến. Tất cả những người hiện diện cảm hưởng một mùi thơm ngọt ngào lan tỏa từ thi hài đáng kính của Thánh Cả Giuse.
(30) Thánh Giuse là Bổn mạng Giáo hội Công giáo
(31) Khi giây phút sau hết của thánh Giuse đã điểm, Con Thiên Chúa mời linh hồn diễm phúc ấy băng ra khỏi thân xác của thánh nhân, để được đón nhận vào đôi tay cực thánh của Chúa, và từ đó, được phó cho các thiên thần hộ tống vào ngục tổ tông. Thánh Giuse đã trút hơi thở cuối cùng khi đã kêu tên hai thánh danh cực trọng Giêsu và Maria. Lòng đạo đức đã tin rằng thánh Giuse đã sống lại và được lên trời cả hồn xác với Chúa Kitô. Lẽ nào Chúa Kitô, Đấng đã quan tâm đến các thánh trong việc bảo tồn di tích thi hài các ngài, mà lại quá sơ khoáng như thế đối với Người Cha Đồng Trinh của Người hay sao? Chúng ta có thể hình dung thánh Giuse đứng ở hàng đầu cuộc rước gồm các linh hồn đã được giải thoát khỏi ngục tổ tông, trong đó có nhiều vị đã được tái hợp với thân xác, cùng với các thiên thần tiến ra nghinh đón Vua các vua khi Người hiển vinh vào vương quốc thiên đàng của Người.