Đức Giáo hoàng Phanxicô gặp gỡ các giám mục Italia

Ngày 23.5.2013 vừa qua, Đức Giáo hoàng Phanxicô, giám mục Roma, đã gặp hàng giáo phẩm Italia tại Đền Thánh Phêrô. Cuộc gặp gỡ từng được chờ đợi này đã diễn ra sau phiên họp khoáng đại của các giám mục, tiếp theo sau cuộc viếng thăm ad limina của các ngài.

Ngỏ lời với các giám mục Italia, Đức Giáo hoàng đã đặt sứ vụ của giám mục trong một nhãn quan Tin Mừng. Nội dung phát biểu của ngài hẳn là vạch ra một trục quy chiếu. Theo thường lệ, ĐGH Phanxicô đã phát biểu không chỉ bằng lời mà bằng cả cử chỉ.

Ngài tiến vào Vương cung thánh đường trong cung cách giản dị: không rước xách, không mũ gậy cũng như không phẩm phục phụng vụ, chỉ với bộ áo trắng đơn giản.

Đáp lại lời mở đầu của hồng y Angelo Bagnasco, Tổng Giám mục Genoa kiêm chủ tịch Hội đồng Giám mục Italia, ĐGH đã bất ngờ cám ơn các Đức giám mục về công việc của các ngài, đặc biệt, “việc đối thoại với các tổ chức văn hoá, chính trị và xã hội, một cuộc đối thoại quả là rất khó khăn”.

Qua phát biểu này, Đức Giáo hoàng đã xác nhận một sự đảo lộn quan trọng có tính cách luận điểm. Thực vậy, vào năm 2007, Đức hồng y Quốc vụ khanh Tarcisio Bertone đã công khai đứng ra trực tiếp giải quyết các vấn đề về quan hệ với Nhà nước Italia, thay vì hàng giáo phẩm. Từ nay, cách làm này không còn nữa. Đức Giáo hoàng nhấn mạnh: “Đó chính là bổn phận của anh em. Bổn phận ấy quả chẳng dễ dàng chút nào”.

Kế đó, một cách cũng bất ngờ, Đức Giáo hoàng nói rằng có lẽ cần giảm bớt con số các giáo phận: “Số giáo phận quả là nhiều. Hơi nặng nề. Có vấn đề hoa hồng ở đây chăng?” Nghe vậy, mọi người liền vỗ tay. ĐGH đã đề cập đến một điểm quan trọng đối với Giáo hội Italia, vốn có số lãnh thổ và dân số tương đương với nước Pháp, nhưng lại có số giáo phận nhiều gấp đôi.

Nổi bật nhất là suy tư của Đức Giáo hoàng về câu hỏi của Chúa Giêsu đặt ra cho Phêrô (“Con có yêu mến Thầy không?”, Ga 21, 15). Từ câu hỏi này, ngài đã định rõ tính chất của vai trò giám mục, đồng thời, qua đó, nêu lên một số tệ nạn hàng giáo phẩm Italia đang phải trải qua: “Sự lơ là làm cho người mục tử trở nên nguội lạnh, thiếu tập trung, hay quên, thậm chí, thờ ơ (…). Mục tử có nguy cơ bị mê hoặc bởi viễn tượng nghề nghiệp, bởi cám dỗ về tiền bạc, và những thoả hiệp theo tinh thần thế gian”.

Nếu buông trôi, mục tử sẽ “trở nên lười biếng”, “biến thành một công chức, một nhân viên nhà nước quan tâm đến chính mình, đến tổ chức và cơ cấu hơn là đến lợi ích đích thực của dân Chúa. Khi ấy, người ta sẽ có nguy cơ chối bỏ Chúa: cho dù người ta có công khai phát biểu nhân danh Ngài, người ta vẫn làm lu mờ sự thánh thiện của mẹ Giáo hội phẩm trật, bằng cách làm cho Người bớt phong phú”. Đức Giáo hoàng mạnh mẽ kêu gọi các giám mục hãy “mở lòng, mở rộng tay và mở rộng cửa trong mọi trường hợp”.

Ngài nhấn mạnh: “Không chỉ những người đã tin mà cả những ai chưa ở trong đàn chiên này cũng phải nhận ra tiếng nói của anh em. Nhà của Chúa không loại trừ một ai, một dân tộc nào”. Đã hẳn, ngài hiểu được tình trạng của sự “tự do của các giám mục bị bủa vây bởi trăm nghìn điều kiện bên trong và bên ngoài, vốn nhiều khi tạo nên thất vọng, chán chường, thậm chí, hoài nghi”. Những tâm trạng này sẽ bị “Kẻ thù, ma quỷ khai thác”. Nhưng “sống nhờ Chúa là thước đo sự phục vụ mang tính giáo hội của chúng ta, sự phục vụ này được biểu lộ qua thái độ sẵn sàng vâng phục, hạ mình và dâng hiến trọn vẹn”.

Đức Giáo hoàng không nói lời nào về ý định mà dư luận tại Rôma cho là của ngài: từ bỏ quyền chỉ định chủ tịch Hội đồng giám mục Italia để trở về với luật chung là sẽ do các giám mục bầu.

ĐGH kết thúc suy tư của ngài với một lời nguyện dâng lên Đức Maria có tính cách một tổng hợp những chủ đề ngài đã lặp đi lặp lại trong hai tháng đầu tiên của triều đại giáo hoàng của ngài.

Kết thúc cuộc gặp gỡ, ngài đã khiến cử tọa ngỡ ngàng khi len qua các hàng ghế ở Vương cung thánh đường để có thể ôm hôn từng người một trong tổng số 245 giám mục có mặt (gồm cả các giám mục phụ tá và nghỉ hưu).

(lược dịch từ la-croix)